Dobry montaż produktów stolarki budowlanej wymaga nie tylko fachowej wiedzy i doświadczenia. W pracy profesjonalnego montera równie ważna jest umiejętność doboru i odpowiedniego wykorzystania systemów oraz narzędzi, dzięki którym instalacja okna, drzwi czy bramy garażowej będzie właściwa. Istotne jest zatem, aby dobry fachowiec wyposażony był w odpowiedni zestaw przyrządów i odpowiednią odzież roboczą oraz miał dostęp do maszyn ułatwiających pracę.
Przy montażu stolarki budowlanej niezbędne jest wykorzystanie różnego rodzaju oprzyrządowania: narzędzi ręcznych, urządzeń pomiarowych, elektronarzędzi czy specjalistycznych uchwytów do transportu ręcznego szyb zespolonych. W zwiazku z dużym zainteresowaniem inwestorów, także indywidualnych, wielkoformatowymi przeszkleniami, o ponadstandardowych wymiarach i wadze, niezbędne jest wykorzystanie specjalistycznych sprzętów, takich jak przyssawki do szkła, mini żuraw czy też manipulator montażowy. Pozwalają one na skrócenie instalacji, a co najważniejsze, zwiększają bezpieczeństwo prac montażowych.
O narzędziach wykorzystywanych na co dzień, ich wyborze i ekspoloatacji opowiadają eksperci z naszej branży.
Świadczenie specjalistycznych usług w budownictwie, a za takie niewątpliwie uważamy montaż stolarki otworowej, wymaga nie tylko odpowiedniej wiedzy i doświadczenia, ale też specjalistycznego sprzętu. Zbiór potrzebnych narzędzi jest olbrzymi – począwszy od prozaicznych (lecz w pracy montera niezbędnych) typu śrubokręt, młotek, imbus czy pistolet do pianki, a skończywszy na dużo bardziej zaawansowanych.
Prace pomiarowe
Niezależnie od stopnia skomplikowania realizowanego projektu, cały proces zaczyna się od odpowiedniego dobrania wymiarów stolarki do otworu okiennych. Na tym etapie nasi profesjonalni monterzy nie wyobrażają sobie pracy bez – oprócz zestawu poziomic i miar – niwelatora, lasera krzyżowego, a także poziomicy wężowej (w przypadku większych realizacji). Wyżej wymienione narzędzia przydadzą się także w trakcie ustawiania stolarki w pionie i w poziomie, czyli jej właściwego montażu.
Co najszybciej się zużywa?
Montaż mechaniczny konstrukcji okiennych to ten etap prac, kiedy następuje najszybsza degradacja używanego do prac sprzętu. Niektóre elektronarzędzia – jak na przykład wiertarka udarowa służąca do wykonywania otworów pod kołki montażowe czy wkrętarka pozwalająca na ich wkręcenie – pracują w zasadzie całymi tygodniami bez przerwy. Dlatego właśnie to są te narzędzia, które w przeciągu roku najbardziej narażone są na awarie i ewentualne wymiany.
Odzież robocza
W pracy montera stolarki warto także zwrócić uwagę na odpowiedni ubiór. Pomijając aspekty schludnego i profesjonalnego wyglądu, elementy garderoby wpływają także na bezpieczeństwo pracy. Trudno na przykład wyobrazić sobie montera bez obuwia ze wzmocnionymi noskami (z uwagi na ciężar montowanych okien) albo bez odpowiednich rękawic (ostre krawędzie zespoleń szybowych).
Mini żuraw
W naszej firmie od dłuższego czasu monterzy mogą „wspomagać” się mini żurawiami – mobilnymi urządzeniami wyposażonymi w pneumatyczne przyssawki, które przy dużych konstrukcjach ułatwiają, a czasami wręcz umożliwiają wykonanie montażu. Z docierających do nas z rynku informacji wynika, że jest to nieoceniony pomocnik przy tego typu pracach.
Tomasz JAKUBIEC
Doradca techniczny, specjalista ds. kontaktu z Architektami w MULTIKO ARCHITEKTURA OKIEN. Firma istnieje od 2003 r., specjalizuje się w dostawie wielkogabarytowych i architektonicznych rozwiązań z zakresu stolarki okiennej i elementów osłonowych, jest uczestnikiem programu Rekomendacji Montażu. www.multiko.eu
Najprostsze narzędzia – na przykład miara składana lub zwijana – po dziś dzień są niezastąpione w trakcie montażu stolarki okiennej. To pierwsze narzędzia, jakich używamy w trakcie prac, gdy przed samym rozpoczęciem montażu jeszcze raz wymiarujemy wnęki okienne. Jest to szczególnie istotne, gdy już po pomiarze otwory były przygotowywane pod szczelny montaż, który wymaga wyrównania wszystkich powierzchni wnęki okiennej oraz lica muru wokół otworu.
Narzędzia miernicze są ponadto niezbędne przy wyznaczeniu na ramie okiennej miejsc mocowania kotew montażowych oraz punktów wiercenia śrub. Każdy z producentów stolarki i ślusarki dokładnie określa w instrukcji montażu odległości i rozstawy dla poszczególnych punktów mocowań.
Drabiny
Kolejnymi nieodłącznymi narzędziami w pracy montera stolarki są drabiny – oczywiście te certyfikowane, które w największym stopniu pozwalają zminimalizować ryzyko wypadku podczas pracy. Liczba drabin uzależniona jest od tego, ilu jest pracowników w danej ekipie oraz jaki jest podział obowiązków; jednak niezbędne jest by ekipa posiadała drabiny różnego rodzaju (wolnostojące, przystawne, przegubowe, wielofunkcyjne) i o różnej wysokości.
Poziomnica
Na wyposażeniu ekipy monterskiej obowiązkowym instrumentem pomiarowym jest certyfikowana poziomnica libellowa lub elektroniczna. Używana jest przed montażem do sprawdzenia poziomów wnęk, tzw. ciepłych podkładów podparapetowych, ram okiennych oraz skrzydeł, a także po montażu w celu upewnienia się, że został wykonany poprawnie. Ze względu na różne przeznaczenia użytkowe montowanych okien, a tym samym ich rozmiary, ekipa monterska powinna posiadać poziomnice o różnej długości, tak by odczyt poziomu był jak najdokładniejszy na całej szerokości i wysokości okna.
„Żywotność” poziomnic w przypadku naszych ekip monterskich to około 1,5 roku.
Urządzenia laserowe
Kolejną grupą narzędzi niezwykle przydatnych w trakcie montażu okien są urządzenia laserowe, tj. poziomnica laserowa, laser krzyżowy czy niwelator laserowy. Urządzenia te emitują dwie (poziomą i pionową) lub więcej linii laserowych. Wiązki mogą być rzutowane na poszczególne elementy konstrukcji okiennej oraz muru przez cały czas trwania montażu, co wraz z modułem samopoziomującym przyrząd pozwala na znaczne skrócenie czasu osadzenia okna w murze. Ze względu na sporą rozpiętość kątową emitowanej linii poziomej (niektóre instrumenty emitują nawet w 360°) urządzenia te pozwalają wykluczyć błąd polegający na osadzeniu okien na różnych poziomach (w przypadku, gdy efekt ten nie jest zamierzony).
Wiertarki i wiertarko-wkrętarki
Niezbędne do montażu stolarki są wiertarki udarowe oraz wiertarko- -wkrętarki. Muszą to być elektronarzędzia z atestem, przeznaczone dla profesjonalistów. Ze względu na fakt częstego i długiego ich używania w trakcie montażu stolarki, najwygodniejszym rozwiązaniem są wersje bezprzewodowe, tym bardziej, że niespodziewane przerwy w zasilaniu energię elektryczną na budowach nie należą do rzadkości.
By sprzęt był bezpieczny oraz służył montażystom jak najdłużej, elektronarzędzia trzeba poddawać przeglądom oraz okresowym serwisom. Długa praca z tego typu elektronarzędziami wiąże się z bardzo częstymi wymianami bitów, wierteł do betonu czy metalu.
Pistolety do piany
Niezależnie od wybranego przez klienta rodzaju montażu okien (tradycyjny mechaniczny lub szczelny), podstawowym materiałem doszczelniającym jest piana montażowa. Dzisiejsze montaże okien w domach jednorodzinnych to już nierzadko nie dziesiątki, a setki metrów bieżących zaaplikowanej piany. Większość producentów piany oferuje pistolety do jej aplikacji, jednak pistolet pistoletowi nierówny.
Doświadczony monter zwróci uwagę, by pistolet był lekki, a jego poszczególne komponenty wykonane z materia- Wyciskacz do mas łów antykorozyjnych, gdyż piana, jako materiał agresywny, przyspiesza proces korozji. Ponadto istotne jest pokrycie poszczególnych elementów pistoletu teflonem, który ułatwia czyszczenie narzędzia z zaschniętej piany.
Wymiana pistoletu jest konieczna średnio co 25 kartonów piany.
Wyciskacz do mas
Montaż okien, szczególnie szczelny wymaga aplikacji różnego rodzaju mas uszczelniających oraz klejów. Niezbędne jest zatem wyciskacz do mas, najlepiej w wersji akumulatorowej, która poprawia komfort i kontrolę aplikacji.
Maszyny do podnoszenia i montażu okien
Montaż okien to montaż poszczególnych jego elementów, w tym osadzanie pakietów szybowych. W przypadku okien o dużych gabarytach producenci dostarczają osobno pakiety szybowe i osobno ramy. To wiąże się z obowiązkowym posiadaniem przez ekipy monterskie ssawek do ręcznego przenoszenia i osadzania pakietów. Coraz częściej inwestorzy decydują się na wielkoformatowe przeszklenia o niestandardowych wymiarach i wadze przekraczającej jednorazowo kilkaset kilogramów. Nierzadko też szklenia te osadzane są w oknach montowanych na piętrze. W takich sytuacjach niezbędna jest pomoc specjalistycznych urządzeń takich jak żurawie, mini żurawie czy żurawie samojezdne, które dodatkowo mogą być wyposażone w ssawki do montażu szkła. Urządzenia te nie tylko skracają czas instalacji, ale przede wszystkim zwiększają bezpieczeństwo pracy. Zakup tego typu urządzeń to spory wydatek, na szczęście na naszym rynku jest wiele firm oferujących tego typu usługi.
Specjalistyczna odzież
Bezpieczeństwo monterom zapewnia również odpowiednia odzież, która pozwala na komfort poruszania się, szybko odprowadza parę wodną produkowaną przez skórę jednocześnie chroniąc ciało przed zacinającym deszczem oraz wiatrem. W przypadku obuwia odpowiednio wyprofilowana podeszwa zwiększy tarcie, zmniejszając ryzyko poślizgnięcia się, natomiast wzmacniane „noski” chronią palce przed urazem mechanicznym. Należy mieć na uwadze, że w budynkach, w których stolarka nie została jeszcze zamontowana panują przeciągi, a sam montaż okien niejednokrotnie wykonuje się również od zewnętrznej strony budynku. Ponadto specjalistyczna odzież to wizytówka profesjonalnej firmy.
Norbert Frąckowiak
Uczestnik Programu Rekomendacji Technicznych oraz Montażowych oknotest.pl; Ambasador Kampanii DOBRY MONTAŻ Dyrektor ds handlowych firmy FIX Kontakt: norbert@fixokna.pl tel.:+48 609 654 964, www.fixokna.pl
Prace montażowe znacznie ułatwiają i przyspieszają pracę lekkie rusztowania aluminiowe. Pamiętajmy że praca na drabinach bywa niebezpieczna, a powyżej pewnej wysokości jest całkowicie zabroniona. Częste przestawianie drabiny to również strata czasu. Lekkie rusztowania aluminiowe można konfigurować wg własnych potrzeb, a w przyszłości rozbudowywać. Oznacza to że nie musimy jednorazowo wydawać dużych pieniędzy na ich zakup.
Jakie elektronarzędzia
Przy wyborze elektronarzędzi do montażu okien bardzo często decydujemy się na zakup urządzeń bezprzewodowych, które znacznie ułatwiają pracę. Poza oczywistym aspektami, którymi kierujemy się przy wyborze idealnego dla nas sprzętu – jak marka, cena, dostępność serwisu – warto wziąć pod uwagę kilka innych aspektów.
Jednym z nich jest czas ładowania baterii. Ładowanie akumulatora o pojemności 5.0 Ah nie powinno trwać dłużej niż 1 godzinę. Są firmy oferujące ładowarki, którym zajmuje to 40 minut. Oznacza to, że potrzebujemy mniej akumulatorów, a co za tym idzie – oszczędzamy pieniądze.
Drugim aspektem, jaki należy wziąć pod uwagę, jest zakres temperatur, w jakich nasz sprzęt może się ładować i pracować. Większość firm na rynku oferuje urządzenia do pracy w temperaturze powyżej zera. To praktycznie eliminuje możliwość pracy takim sprzętem w okresie zimowym. Nawet jeśli przyjdzie nam pracować przy temperaturze 5-10oC, to i tak żywotność pracy baterii przystosowanej do pracy w temperaturze – 10oC będzie dużo większa niż tej przystosowanej do pracy w temperaturze powyżej 0 stopni – mimo iż jedna i druga z założenia będą miały te same pojemności.
Przy wyborze elektronarzędzi akumulatorowych, zwróćmy uwagę na czas ładowania baterii i zakres temperatury, w jakiej mogą pracować.
Urządzenia laserowe
Lasery krzyżowe i niwelatory to urządzenia, z których coraz częściej korzystają firmy monterskie. Najprostsze lasery krzyżowe można kupić w marketach za kilkaset złotych. Te lepsze kosztują ok 3-4 tys.; niwelator laserowy to koszt nawet powyżej 10 tys. złotych.
Nie zawsze im droższe urządzenie, tym dla nas lepiej. Przy małych inwestycjach, niewielkich domkach w zupełności wystarczą proste i niedrogie urządzenia. Błąd pomiaru średniej jakości urządzeń to ok. 2 mm na 5 m; te lepsze to ok. 1 mm na każde 10 m odległości. W przypadku niwelatorów laserowych dobrej jakości można praktycznie wykluczyć błąd pomiaru nawet na dużych odległościach, do kilkudziesięciu m.
Przed rozpoczęciem każdej budowy warto upewnić się, że nasze urządzenie nie uległo uszkodzeniu czy rozkalibrowaniu. Można to zrobić samodzielnie na budowie. Znajdujemy 2 punkty odległe od siebie o ok. 15 m. Przy jednym stawiamy laser i zaznaczamy ołówkiem na obu punktach znacznik (reper). Następnie ustawiamy laser blisko 2 punktu i włączamy. Jeśli wiązka lasera nadal trafia w oba punkty – laser jest sprawny.
Na rynku są dostępne lasery z wiązkami zielonymi i czerwonymi. Zielona jest lepiej widoczna przy silnym nasłonecznieniu lub dużej odległości. Opcjonalnie markowe urządzenia można doposażyć w specjalny czytnik, który wskaże wiązkę lasera całkowicie niewidoczną dla ludzkiego oka przy silnym słońcu.
Przemysław Ciechanowski
związany z branżą stolarki od wielu lat. Od 2014 roku współwłaściciel firmy CIECHANOWSKI S.C., specjalizującej się m.in. w montażach wielkogabarytowych przeszkleń i wynajmie specjalistycznego sprzętu do montażu stolarki otworowej na terenie całej Polski. Firma CIECHANOWSKI S.C., tel. +48 506 418 803, www.montaze.ciechanowski.com.pl